Hipovolemik Şok

Herkese merhaba hipovolemik şok perfüzyonun ve tansiyonun düşük kan hacmi sebebiyle düşük olduğu birçok çeşididir hipovolemik Şok mu daha iyi anlayabilmek için kardiyovasküler sistemimizi biraz daha yakından inceleyelim ve tabii ki de işe kalbimizi çizerek başlıyorum kalp dokular ve organlara oksijen ve Hayati besinleri ulaştırıyor organları buraya koyalım da tahmin edeceğiniz gibi kalpli organlar arasında da vasküler alan bulunuyor organlara kan götüren artar ya da atardamarlar ve kanı organlardan Kalbe getiren toplardamarlar var kardiyovasküler sistemi çok basitleştirildi mama bunun işinizi göreceğini düşünüyorum hipovolemik şokta Kalbe geri dönebilen kan hacmi azalmıştır ve kalp şu an arakanı pompalamaya çalışır ama kan hacmi azalmış olduğundan organlar yeterli oksijeni ve kanı alamamaya başlarlar var Kalbe dönen kan hacmindeki azalma önlükteki azalma olarak adlandırılır ön yükü kalbi kanla yüklemek ya da doldurmak olarak düşünebilirsiniz bundan zaman zaman Sol ventrikül diyastol sonu hacmi olarak bahsedildiğini de duyabilirsiniz ki bunu Eodev olarak daha da kısaltabiliriz edebe Terim'in İngilizcesinin yani and diastolic volümün kısaltılması bu kalbin kasılma dan önce dolması anlamına gelir Evet ön yükü bu şekilde açıklayabiliriz Buna ek olarak artık yükü de duymuş olmalısınız artık yükte kalbin kasılıp kanı dışarıya atmasının ardından içeride kalan kal miktarıdır buna bağlı olarak ön 2'si artık yükün Atım hacmi Yani s&y eşit olduğunu söyleyebiliriz yani kalp kasılmadan içeride ne kadar kan vardı ve kalp katıldıktan sonra içeride ne kadar kan kaldı evet Atım hacmi tam olarak bundan ibarettir ve eğer önyük yani kalbe gelen kan miktarı azalırsa Atım hacmi azalır Öyle değil mi Artık için çok fazla değişmediğini düşünelim Atım hacmi azaldığında İsa Kardiyak çıkışta azalır Çünkü Kardiyak çıkış Atım hacmi Çarpın avza eşittir bir atımda ne kadar Come pompalanıyor ve bir dakika da kaç Atım gerçekleşiyor bu ikisinin çarpımı kalbin bir dakika içinde pompaladığı kan hacmini litre cinsinden verir Kardiyak çıkışın düşmesi ise dokuların oksijenlenmesini na na sebebidir ve buradaki problem kalple ilgili değildir kal Ulu Tanrı pompalamaya çalışır hatta atım hacmi düştüğünde nabızda artar nabız yükselmesinin yani taşikardinin Şok'un temel belirtilerinden biri olduğunu hatırlıyorsunuz değil mi bunlara bağlı olarak kan basıncı yani tansiyonda düşer Çünkü ortalama arteriyel basınç yani map1 map Kardiyak çıkış çarpı sistemik vasküler rezistans a yani sistemdeki damarların direncine eşittir Evet şu ana kadar Şok'un kısa bir tekrarını yaptık Ama bi saniye hipovolemik şok sonucu Kardiyak çıkış düşerse vücut tansiyonu olduğu gibi tutmaya çalışır öne değil mi Peki bu durumda ne olur vücut bu duruma damarların rezistansını artırarak cevap vermeye çalışır Evet tam olarak bu olur hemen çizme ekleyelim kan hacmi ağız O hasta ipopo lomik şok geçiriyor Buna cevap olarak da kan damarlarının rezistansı yani direnci atmak zorunda vücut bunu Kan damarlarını büzerek yani vazokonstriksiyon da yapar kan damarlarının çöpe azaldığında rezistans artar ve rezistansta ki bu artış kanın Kalbe geri dönmesine yardımcı olur bu çoğunlukla Venus sistem de gerçekleşir ve amaç ön yükü artırmak ve vasküler rezistansla tansiyonu dad engellemektir vazokonstriksiyon un sempatik yanıt üreten sinir sistemi sayesinde gerçekleştiğini hatırlıyor olmalısınız bu sempatik yanıtın sebebi Tansiyonun düşmesi dir damarlarda baroreseptör adı verilen ve tansiyonu değerlendiren reseptörler vardır tansiyon düştüğünde sempatik sinir sistemi devreye girer ve kanı Kalbe geri döndü değil damarların büzülmesi yanında Kalbe sempatik bir uyarıda gelir ve bu uyarıyla nabız yükselir bolomik Şok'un ardındaki mekanizmaları özetle dik Şimdi de bu şoka neyin sebebi olduğuna değinelim Evet kan hacminin düşmesine ne sebep olabilir iki Temel kavram üzerinde duracağım kan ve sıvı kaybı ekranı biraz aşağı Kaydır alım kan kaybına sebep olabilecek şeyler mesela hastanın kan kusması idrarda kan bulunması iç yada dış kanama olabilir Sıvı kaybı da Mantık olarak kan kaybına çok benzer aşırı kusma şiddetli ishal çok sık idrara çıkma biraz daha düşük bir ihtimal ama çok fazla terlemeyi de ekleyelim bu devam ediyorum hastanın cildinde bir problem olabilir Örneğin bir yanıktan dışarı sıvı sızması söz konusu olabilir bu noktada derinin koruyucu bir bariyer olduğunu ve derinin bütünlüğü bozulduğunda sıvıların vücuttan daha kolay dışarı çıktıklarını da hemen ekleyelim Bunlara ek olarak sıvı hayvanın üçüncü bir sebebinden daha bahsedelim asit asit Karında su toplanması na verilen tıbbi isimdir ve genellikle karaciğer yetmezliği yaşayan hastalarda ortaya çıkan bir durumdur albümün gibi genellikle karaciğerde üretilen proteinler karaciğer fonksiyonlarını yerine getirememe ye başladığında artık üretilemez ler albümün intravasküler alanda kan hacmini düzenleyen bir proteindir ve albümün seviyesi düştüğünde kan ve plazma dolaşım sisteminin dışına çıkarak karın gibi boşluklar da birikmeye başlar ve bu ve karın boşluğuna dolmaları sonucunda da asite sebep olurlar gördüğünüz gibi kan ve sıvı kaybı arasında çok da büyük bir fark yok aslına bakarsanız bu ikisinin belirtileri de birbirine çok benziyor ikisinin de şokuna belirtileri olan taşıkardi düşük tansiyon ve kan akışında düşüş görülür hipovolemik şokta Eller nemli ve soğuk olur Bunun sebebi ise Az önce bahsettiğimiz vazokonstriksiyon Dur Burkan cilt gibi çok önemli olmayan organlardan kalp beyin ve akciğerler gibi Hayati önem taşıyan organlara doğru yönlendirilir ve kan ciltten çekildiği için cilt soğur Buna ek olarak bir de kuruluk belirtilerini ekleyelim hastanın ağzı kuruyabilir dudakları çatlayabilir cildi de oldukça kuru görünür son olarak buraya bir de hastanın göze soluk görünmesine ekliyor Ve bu kan kaybı yaşayan bir hastada daha net bir şekilde gözlemlenebilen bir belirtidir kan cildi renklendirme dediğinden hastanın cildi solmaya başlar göz kapaklarının altına bakıldığında normal olan pembemsi renklerine yine soluk renk gözlemlenecek tir bundan konjonktiva solgunluk olarak bahsedildiğini duyabilirsiniz Peki teşhis ve tedavi konusunda neler söyleyebiliriz teşhis için şoku teşhis edecek laboratuvar testlerinden yardım alınır bunların arasında serum laktat ve oksijenlenmeyi değerlendirmek için abege vardır Buna ek olarak cbc denilen tam kan sayımı da değerlendirmeye katılabilir Bu arada ABC'nin arteryel Kan Gazı olduğunu da hemen hatırlatayım Evet bunlar Kandaki oksijen seviyesini değerlendirmek için kullanılan testlerdir bu durum laktat dokulardaki oksijenin az olduğunu da gösterebilir tam Kan sayımında ise hemoglobin ve eğer Şok'un sebebi kan kaybı ise hematokrit seviyelerinde düşüş gözlemlenir hemoglobin tüm hemoglobin miktarını verir hematokrit s kırmızı kan hücrelerinin toplam yüzdesini değerlendiren bir Değerdir bir hipovolemik şokta şüphelenildiğinde tansiyonu kan hacmi ve kan içeriğini dengelemek üzerinde durulmalıdır hastaya kan hacmini eski haline getirebilmek için serum ve kan damarlarını yüzmek için depresör verilebilir Kan nakli da yapılabilir buraya kırmızı kan hücreleri anlamında RBC yazalım kanama çok şiddetli ise hastanın Trombosit ya da kavga Gül asyon faktörlerine ihtiyacı olabilir kavitasyon faktörleri taze donmuş plazma ile verilebilir Evet taze donmuş plazma o gül asyon faktörleri açısından oldukça zengindir Biraz önce bahsettiğimiz gibi albümün takviyesi de yapılabilir hastanın protein değerleri düşükse albümün kanı damar sistemi içinde tutmaya yardımcı olur evet Tedavinin kan hacmini yükseltmeye odaklandığını farketmişsinizdir bunun yanında kanamaya sebep olan şeyin onarılması da gereklidir Örneğin Eğer hastanın kanaması varsa kanamanın durdurulması için zarar görmüş damarların cerrahi müdahaleyle onarılması da şarttır bu