Plevral Efüzyon Tanısı ve Tedavisi

Dur bakalım ekranda plevral efüzyonu olan birinin akciğerlerini gösteren bir çizim var arkadaşlar böylesi bir durumda hastanın doktora verdiği bilgiler ışığında yolunda gitmeyen bir şeyler olduğu hemen anlaşılır isterseniz plevral efüzyonun ne olduğunu kısaca hatırlayarak başlayalım Bunlar akciğerlerimiz akciğerlerimiz bir Serel plevra ki bunu Koyu pembe ile çizdim ve para yeter plevra adı verilen zararlar içinde bulunur hep Vizyon yani sıvı birikmesi bu ikiz arasında yani plevral boşlukta oluşur bunun ne gibi sorunlara sebep olabileceğini düşünebiliyor musunuz demek istediğim plevra boşluğunda sıvı birikimi olan bir hastanın ne gibi şikayetler olur derseniz sıvının Normalde Akciğerin olması gereken yeri burada böyle kapladığını görüyorsunuz değil mi bunun sonucu olarak hasta ve göğüste göğsünde bir ağrıdan şikayet edecektir Elbette göğüs ağrısını Hemen not edelim Bu arayı Akciğerin genişlemesi için yeterli alan olmadığından Özellikle de nefes aldıklarında hissedecekler dir buna yani Nefes alırken hissedilen göğüs ağrısına plorezi adı verilir plorezi Buna ek olarak Nefes almada zorlanma da görülebilir bunu da this ne olarak not ediyorum disipline bir de kuru öksürük diyelim ki Öksürüğün kuru olmasının sebebi sıvının biriktiği alanın akciğerlerin dışında yer almasıdır Evet sıvı akciğerlerin yani Hava Yolları'nın içinde yer almadığı için öksürük kuru olacak yani beraberinde balgam yada benzeri bir salgı olmayacaktır akciğerler dışarı atabilecek leri bir şey olmamasına rağmen öksürüğe Sebep olarak alanlarını genişletmek isteyecektir bu durumla karşılaşıldığında çeşitli ipuçlarına dikkat edilmesi gerekir ipucu Bu elbette işaret ve belirtiler den bahsediyorum iyi vb olarak bunları not edelim Bunlar Ortada yanlış giden bir şeyler olduğunu bize gösterir ve Doktorlar da hastanın Akciğerleri ile ilgili bir sorunu olduğu şüphesiyle hemen muayeneye geçerler Bu noktada yapabilecekleri tabi farklı şeyler var Bunlardan biri akciğer ya da göğüs röntgeni ne başvurmak göğüs röntgeni sayesinde hastanın akciğerlerini biraz daha ayrıntılı olarak görebiliriz Akciğerleri Bu şekilde bir kutunun içine alıyorum bunun bir röntgen görüntüsü olduğunu düşünün Bu sayede akciğerlerin alt kısmında sıvı biriktiğini görebiliriz plevral efüzyon durumunda bir göğüs röntgeni neye benzediğini de görmek isterseniz hastanın yan yattığını gözünüzün önüne getirmeye çalışın demek istediğim bu röntgen görüntüsü de yan duruyor Bunlar Kaburga kemikleri bu kalp bu burada hastanın kolu burada da diyaframı var bakın Özellikle de bu tarafa odaklanmanızı istiyorum Bu normal akciğer akciğerler hava dolu olduklarında röntgende koyu renkli olarak görülürler Şimdi de diğer akciğere bakın havayla dolu olan alanın çok daha küçük olduğunu görüyorsunuz değil mi bu kısımda daha açık renkli olan bir alanlar ve efüzyonda işte Zaten burada buna benzer bir göğüs röntgeninde efüzyonun nerede olduğu hemen anlaşılır revizyonun yanında olmasının sebebi hastanın yan yatıyor olması başka bir değişle bu hasta Eğer ayakta ya da oturuyor olsaydı efüzyon akciğer tabanına doğru ilerleyecektir diğer tarafına yapmış olsaydı da sternal sınırda olacaktı Evet göğüs röntgeni de buna benzer bir görüntü ile karşılaşmak mümkündür röntgeni ek olarak ya da röntgen yerine başka bir görüntüleme bu olan bilgisayarlı tomografiye de başvurulabilir bilgisayarlı tomografide röntgen gibi akciğerlerin görüntüsünü verecektir ancak Bu yöntemle elde edilen görüntü daha detaylı bir görüntü olur bu yöntemleri tanılama yöntemi olarak not ediyorum tanımlama yöntemimi röntgen ve bilgisayarlı tomografi ek olarak farklı testler de kullanılabilir hastanın enfeksiyonu olduğundan şüphelenen bir doktor kan tahlili isteyebilir mesela Kan tahlilinde hastadan alınan kan örneği bu kan damlasının alınan numune olduğunu Bakın düşünelim burnumu Ne yani incelenir enfeksiyon olup olmadığı belirlenir ve eğer enfeksiyon varsa da enfeksiyona sebep olan Ajan ortadan kaldırılmaya çalışılır Bu arada Aslında göğüs röntgeni ya da bilgisayarlı tomografi sonucunda akciğerlerde sıvı birikimi olup olmadığına karar verilebilir Peki bir Evren efüzyon olduğu belirlendikten sonra ne yapılmalı bu uygulanabilecek tedavi yöntemlerinden ilki torasentez dir her gün kullandığımız kelimeler olmadıkları için bunları not etmek istiyorum arkadaşlar toro sentez torasentezde bu boşluğa ulaşılır Evet plevral boşluğa ulaşılır bunu göstermek için canını veren kullanın mesela sarı bir iğne yardımıyla buradaki plevral boşluğa ulaşılır ve sıvı boşaltılır yani aspirasyon yapılır yine ile bu şekilde efüzyonun olduğu alana ulaşılır işte burada görüyorsunuz ve iğnenin diğer ucunda ise bir numune toplama torbası ya da başka bir kap bulunur kullanılan malzemeler prosedürün uygulandığı yere ve prosedürü uygulayana bağlıdır Evet sıvı boşaltılır ve daha sonra test edilir Bu testin amacı sıvının transüda mı yoksa eksi da mı olduğunu anlamaktır ki bu da sıvının kaynağının ne olduğu ile ilgili bize bilgi verir Pro bu sırasında hastanın önce dik bir şekilde oturması gerekir diyelim burada hasta yatağının kenarında oturuyor olsun hastanın kollarıyla Yatağın kenarında olan bir masanın üzerine doğru uzandığını düşünelim burada Mesela bir yastık üzerine kollarını koyuyor olabilir plevral boşluğa ulaşmak için kullanılan iğnenin giriş yeri hastanın sırtıdır hasta uyanık olacaktır ancak prosedürü rahat olması yani hastanın acı hissetmemesi için Bazı ilaçlar kullanılır bu noktada bu prosedürün ultrason eşliğinde yapıldığını da söylemek istiyorum ultrason kullanılmasının sebebi iğnenin izlediği yolu takip ederek hastaya ya da başka bir dokuya zarar vermemektir Evet torasentezde buradaki sıvı toplanır ve test edilir torasentezde daha invazif tekniklerde vardır isterseniz bunlardan da kısaca bahsedelim proro daisies ile başlayalım plörodezis Bu plevral efüzyonun tekrarla bu durumlarda başvurulan bir yöntemdir bu yöntemde de plevral boşluğa ulaşır bu defa diğer akciğeri kullanacağım Evet buraya bir ilaç yada irritan yönelir amaç burada irritasyona sebep olmaktadır ilitasyon bir tür doku hasarına neden olacaktır Ancak bu dokular iyileşirken yani yara dokusu oluşurken plevra zarları Yani bir herhalde paperie tel plevra lar birbirine yapacaklardır bunun sonucunda aradaki boşluk kapanacak ve bu sayede plevral efüzyon olasılığı da ortadan kalkmış olacaktır Bu yöntem az önce de söylediğim gibi plevral efüzyonun tekrarladığı durumlarda uygulanan bir yöntem zaman zaman bu zarlar yeniden birbirlerinden ayrılırlar ve yeniden plevral efüzyon meydana gelir bu yüzden de bu yöntem plevral efüzyonun tekrarladığı durumlarda uygulanan gerçekten de invazif olan bir Prosedür yine invazif olan bir diğer Prosedür proro peritonei bu şant uygulamasıdır chloro peritoneal şant Evet Bu yöntemle hastanın plevra boşluğuna bir drenaj cihazı yerleştirilir bu çizimde torasentezde kullanılan iğnenin yerinde bir drenaj cihazı olduğunu düşünün Evet şimdi iğnenin şant olduğunu düşünelim şant peritoneal boşluğa yönlendirilir peritoneal boşluk karın boşluğunda yer alır plevral boşlukta biriken sıvı şant aracılığı ile peritoneal boşluğa dolar ve Buradan da boşaltılır torasentez başvurulan ilk yöntem plörodezis ve proro peritoneal şanti s hastalığın sık sık tekrarladığı durumlarda başvurulan ve daha invazif olan diğer yöntemlerdir plevral efüzyon görüldüğünde bunun altında yatan sebepleri araştırılmalıdır Bir enfeksiyon söz konusu ise antibiyotik bir kanser gibi lenfatik sistemi bloke eden bir durum varsa da kanserin tedavi edilmesi gerekir ve bu da çoğu zaman kemoterapi ile tedavi edilir Evet plevral efüzyonun tedavi edilmesi son derece önemlidir Arkadaşlar neden diyecek olursanız efüzyon Eğer tedavi edilmezse zaman içinde ampiyem e dönüşebilir bunu da farklı bir renk kullanarak not etmek istiyorum ampiyem amfiye ampiyem bu sıvının enfeksiyonudur ampiyem ilk evrelerde iltihap gibi bir yapıya sahiptir bu kısmı biraz renklendirmeye başlayalım Evet başlangıçta iltihap gibidir ancak tedavi edilmezse enflamatuar bir tepkiye sebep olur bunun sonucunda da plevral boşlukta yara dokuları oluşabilir ve bunlarda plevral efüzyonu bir yerde bloke etmeye başlayabilirler Sonuç olarak bunlar katılaşır lar ve yeni bir şekil ben size olmaya başlarlar bu noktada yapıları biraz lor peyniri kıvamında dır diyebiliriz ve bu aşamaya gelindiğinde bu sıvının boşaltılması ve tedavisi iyice zorlaşır enfeksiyon kan damarlarına yayılırsa ortaya daha ciddi durumlarda çıkabilir akciğerler Üzerinde kan damarları olduğunu biliyorsunuz Evet bu enfeksiyon bu damarlarla temas edecek olursa dolaşım sistemine girer ve kanımız zehirlenmeye başlar yani çok çok ciddi sorunlara yol açar budur Bu yüzden de plevral efüzyon onların ilk evrelerinde mutlaka tedavi edilmeleri gerekir O