Tekelci rekabet ve ekonomik kar

Merhaba arkadaşlar ,bu videoda, monopol yani tekel gücüne sahip bir kurumun Uzun vadede karlılığını korumasının niçin güç olduğunu açıklamaya çalışacağım. Diyelim ki farklı bir ürününüz var, bu piyasada tekel gücüne sahipsiniz Ancak diğer rakipler sizin malınızı ikame edebilecek bir ürün geliştiriyorlar Ürününüzün aynısı olamaz tabii ki ama onun yerine geçebilecek benzer bir ürün geliştiriyorlar. Dilerseniz tekelci rekabetin gözlendiği bir piyasayı açıklamak için talep eğrimizi çizelim. Güzel ve büyük bir grafiğimiz olsun Bu eksende birim başına TL olsun. Bu eksende ise miktarı belirtelim Bu örnek için, tekel gücüne sahip üreticimiz Apple(eppıl) firması olsun Apple firması, ürünü ise i-pad olsun Burada şunu belirtmeliyim, Apple firmasını bu alanda monopol olmakla suçlamıyorum Farklılaştırdığı ürünle monopole yakın bir güce ulaştığını söylüyorum. İpad piyasasında tekel durumundalar Tablet bilgisayarlarda veya genel olarak bilgisayarlarda değil, ancak ipad’i birtek onlar satabiliyor. Şimdi i-padler için kısa vadeli talep eğrisini çizelim Basitleştirmek için, doğru şeklinde bir talep eğrisi çizeceğim. Bu sadece i-padler için geçerli bütün bilgisayarları kapsamıyor Apple ipad pazarında monopol gücüne sahip Dolayısıyla marjinal gelir eğrisi bu talep eğrisinin Diyelim ki iki katı eğime sahip olacak Apple şirketinin marjinal gelir eğrisi buna benzer gözükecek Şimdi kısa dönemdeki ekonomik kar üzerinde düşünelim Maliyetleri de çizelim. Önce marjinal maliyeti çizelim Marjinal maliyet eğrisi bunun gibi gözüküyor olabilir Şimdi de ortalama toplam maliyet Burada maliyetlerinizin çoğu sabit maliyetler, ancak üretim adetleriniz küçük Bu sabit maliyeti küçük adetlere bölüyorsunuz Dolayısıyla ortalama toplam maliyetiniz yüksek. Üretim adeti arttıkça, ortalamadan daha düşük maliyete sahip Her ilave birim ile bu maliyetiniz düşecek. Yani ortalama toplam maliyet daha yüksek olduğu sürece, marjinal maliyet eğriniz, aşağıya doğru eğimli olacak. Ve bir noktada, birbirlerine eşit olacaklar Şimdi eklediğiniz her bir birim ortalamayı yükseltecek Ki eklenen her birimin maliyeti, ortalama maliyetten daha yüksek, dolayısıyla ortalamayı yükseltecek. Burası ortalama toplam maliyet eğrimizin en düşük noktası olmalı. Çizdiğim şeylere bakarsak, Apple firmasının kısa dönemdeki ekonomik karına ilişkin olarak ne söyleyebiliriz? bir düşünelim Üreteceği optimal miktar üzerinde de düşünmeliyiz. Marjinal gelir marjinal maliyetin üzerinde olduğu sürece Üretmeye devam edecek, bu noktaya kadar. Bu noktadan sonra üretmeye devam etmek istemeyecek Zaten burada her ilave birimin fırsat maliyeti, elde edilen gelirden daha yüksek Yani bu kadar üretim yapacaksınız. Ve bu miktarı, bunu M yıldız ile gösteriyorum, Talep eğrisine bakarsak, bu fiyattan satabilirler. Buradan direk talep eğrisine gittim. Ve bu fiyatta piyasada uygulayabilecekleri fiyat Burası birim başına ortalama maliyet, burası da birim başına ortalama ekonomik karları Eğer bunu toplam birim sayısı ile çarparsak, buradaki dikdörtgenin alanı toplam ekonomik karı verecek Neymiş toplam ekonomik kar Diğer üreticiler, fırsat maliyetinin üstünde Ekonomik kar elde edebilme durumu var Vay bayaa para var bu işte! i-pad üretemem, ancak bununla rekabet edecek ürünler üretebilirim' bu şekilde düşünecekler. Ki bunun gerçekleştiğini görüyoruz Samsung, HTC, HP gibi üreticiler de bu alana giriyorlar. Bu alanda ürünler sunuyorlar ve Ürünlerinin reklamını, pazarlamasını kuvvetli şekilde yapıyorlar Ve işletim sistemi üreticileriyle ortaklıklar kuruyorlar Microsoft ve Google’ın Android’i gibi Ürünleri giderek i-pad ile karşılaştırılabilir hale geliyor Yenilikler ekliyorlar, ve kuvvetli şekilde tanıtım yapıyorlar. Peki, Uzun vadede Apple firmasının bu ürününe talep eğrisi nasıl değişecek? Verilen herhangi bir fiyat seviyesinde, daha az talep olacak. Yani talep eğrisi sola doğru kayacak. Rakipler bu alana girdiklerinde, ürünlerini rekabet edecek kadar geliştirdiklerinde ve ciddi reklam yaptıklarında Apple'ın i-pad ürününün yeni talep eğrisi artık bunun gibi gözükecek Bu yeni uzun vadede talep eğrisi. Yeni uzun vadeli talep eğrisi bu şekli aldığından dolayı Marjinal gelir eğrisi bunun eğiminin gene iki katına sahip olsun O da buna benzer şekilde gözükecek Bu olmadı, daha iyi çizebilirim Başka bir renkle yapayım, pembe olsun İşte böyle bir şey olmalı, evet. Uzun vadede marjinal gelir. Bu durumda Apple firmasının optimal üretim miktarı ne kadar olmalı? Artık bu noktaya kadar ekonomik kar elde edebilir Bunu uzun vadeli miktar olarak isimlendirelim. Durun başka bir renkle yazayım bunu, bugün sürekli pembe kullanıyorum  evet yazalım Uzun vadeli miktar ,birim başına karı veya bu miktardaki birim fiyatı belirlemek için Yeni talep eğrimizi kullanalım. Hatırlayın, buradaki uzun vadeli talep eğrisi Fiyat aynı. Ancak birim başına ortalama ekonomik karımız ne oldu? Çizdiğimize göre, ortalama toplam maliyet burada. Yani birim başına ortalama ekonomik kar sıfıra indi Burada bu güzel, yeşil bir yükseklik vardı, artık yok Satış yapmaya devam etmemize rağmen, artık ekonomik kar kalmadı. Buradaki alan yerine, sadece bir çizgi oluştu Yani ekonomik kar sıfırlandı. Ne diyoruz , 0 ekonomik kar. Burada dikkat etmemiz gereken şu: Bunlar bir gecede olmayacak. 2014 yılına baktığımız zaman Apple burada hala kar elde ediyor Şuna da dikkat etmeliyiz, ekonomik kar ile muhasebe karı farklı kavramlar Ekonomik kar sıfır iken, hatta eksi iken de muhasebe karı pozitif olabilir Apple firması günümüz itibarı ile hala ekonomik olarak karlı Ancak yaşayacakları sürecin bu olacağını, rakipler benzer ürünlerle piyasaya girdikçe ekonomik kar elde etmelerinin güçleşeceğini söyleyebiliriz Monopoli gücüne sahip bir üreticinin rakipleri Aynı ürünün benzerlerini üreterek monopolist firmanın talebinden çıkıyorlar Rekabet ipad üzerinden olmuyor, bu üreticilerin hiç birisi ipad üretmiyorlar. Rekabetin oluşmasının sebebi bu firmalarının hepsinin, ipad’in yerine geçebilecek ürünler üretmesiyle oluşuyor Ve böylelikle tekel firmanın ürününe olan talebi azaltıyorlar. Bir sonraki videoda tekrardan görüşmek dileğiyle hoşça kalın