If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Benin Levhaları

Benin Levhaları, Edo halkları, Benin Krallığı, Nijerya yaklaşık 1530-1570, Edo halkları, Benin Krallığı, Nijerya (Boston Güzel Sanatlar Müzesi). Orijinal videodaki konuşmacılar: Boston Güzel Sanatlar Müzesi Afrika ve Okyanusya Sanatı Teel Küratörü Dr. Kathryn Wysocki Gunsch ve Dr. Beth Harris.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

Evet şu an Boston Güzel Sanatlar Müzesi'nde iz ve benim levhalarını inceliyoruz günümüzde Nijerya sınırları içerisinde yer alan benim Krallığı orijinalinde Bunu ben an diye okuyorlar ama biz benim diyelim arkadaşlar Evet bu Krallık yaklaşık 900 yılında kuruldu ve şuan tahta bulunan kral ikinci o Bae bu harenin hanedanlığı yaklaşık 1250 yılına kadar dayanıyor en güçlü olduğu dönemde beni Nicky milyonluk nüfusu olan bir Krallık tıbbı Evet buradaki o bakıral anlamına geliyor obayı görkemli kıyafetler içerisinde iktidarının sembollerini tutarken görüyoruz Bu kişinin Oba olduğunu biliyoruz Çünkü Mercan tanelerinden yapılmış inanılmaz bir taç takmış ve kafasında oro çıkması olarak Bu yılan uzun bir sepet işi var orada çıkması Bu da liderliğin sembolü üzerinde tamamen mercandan yapılmış bir tunikle birlikte oldukça güzel işlenmiş damasko kumaştan bir etek var Ve ayrıca Ayak bilekleri ve kollarında da Mercan olduğunu görebiliyoruz en önemlisi göğsünde hükümdarlığını simgeleyen bir kolye taşıyor koyu portakal kırmızısı bir Mercan Ayrıca kralın her iki yanında gücünü simgeleyen leoparları görüyoruz jeopark ormandaki en hızlı ve en vahşi hayvan olduğundan krallığın sembolü olarak kullanılıyor bel kısmında ise çamur balıklarını görüyoruz balçık balığı da denen çamur balığı ilginç bir hayvan kuru dönemde kendisini çamura gömerek yağmurlu mevsime kadar hayatta kalabiliyor Yani bir bakıma iki dünyada yaşama yeteneğine sahip Ayrıca bazen elektrikle yüklenen çamur balığına dokunursanız çarpılma ihtimaliniz var hey bu kısmı simetrik bu estetik tercihi benim sanatındaki birçok eserde görebilirsiniz insanlardan hep bu heykelin duruşunu takip etmelerini isterim çünkü ellerinizi gövden izle aynı doğrultuda bu şekilde tutmanız oldukça rahatsız edici olmalı Ayrıca bu durum sadece kralın duruşunun pek de doğal olmadığını gösteriyor Çünkü koleksiyondaki diğer levhalara bakacak olursanız sanatçıların vücuttaki hareketleri gösterme konusunda daha rahat davrandığını görebilirsiniz Aslında bu defa yapıldığı ilk zamanlarda oldukça parlaktı Saray'a gelenler levhaların güneşte parıldadı ını farketmişti vb.nin Sarayı'ndaki ler levhaların parlak kalmasını sağlıyordu pek çok Avrupa ve Amerikan koleksiyonunda bu levhaların kahverengi olduğunu görürsünüz Çünkü Avrupalılar bronzun koyu görünüşünü sevdiğinden bunları genellikle yağlarlar dıb Ama sen benim bronzları Avrupa'ya geldiğinde insanlar bu levhalar Iy ağladılar Günümüzde ise bu yağ katmanını kaldırmaya çekiniyoruz Çünkü metal tabakasını etkilemiş durumda ve yağ tabakası kalkarsa ayrıntıları kaybetmek istemiyoruz bronz Dökümü zor bir Uğraş o yüzden bu levhaları yapanlar oldukça başarılı sanatçılardır diğer levhaları incelediğimizde sanatçının zamanla bu malzeme üzerindeki becerisinin arttığını görebiliriz arka planda gördüğünüz s en yaygın kullanılan motif Bu bir nehir yaprağı motifi ve kralın taktığım Ercan taneleri düşünüldüğünde bu durum kulağa oldukça mantıklı geliyor Çünkü eskiden Mercan'ın nehrin altında yaşayan bolluk Tanrısı o lokumdan geldiğine inanıyordu ve bu Nehir yaprağı de seni de bir bakıma kralın bol olduğu elinde bulundurmasını simgeliyor benim şehrindeki Sarayı gören Ziyaretçiler bu levhalarla süslenmiştir en az bir ziyaretçi salonuyla karşılaşır the Yani bu Saray geleneğine göre böyleydi Ayrıca levhaların ziyaretçi salonunun çatısını destekleyen sütunları çevrelediği tahmin ediyoruz bu salonun Güneş ışığını içeri alan açık bir tabanı vardı Ve levhalarda bu sütunların dört köşesini çevriliyor dur En azından günümüzdeki teori bu şekilde yani ziyaretçi salonuna giren insanların Salonu diğer ucundaki Kralı gördükten sonra kralın gücünü simgeleyen sütunlardaki bu görsellere baktığını düşünebiliriz bu dönemde bakın para yerine geçtiği düşünüldüğünde bu oldukça etkileyici olmalı bu durumu cumhurbaşkanının çalışma odasının her yerinin 200 liralık banknotlarla çevrili olması ile eş tutabiliriz böylesine büyük bir servet ten bahsediyoruz yani böyle bir durumu kafanızda Hayal ederseniz bugünkü ölçekle neye tekabül ettiğini daha iyi anlayabilirsiniz arkadaşlar ve ayrıca ziyaretçi salonunun diğer ucunda obayı parlak turuncu Mercanlar içerisinde görmekte oldukça etkileyici olmalı dünyadaki diğer saraylarda olduğu gibi burada amaçlanan şey kralın huzuruna çıkanları büyülemek Tea Amerika ve Avrupa'daki pek çok müzede neden bu levhaların sergilendiği nden de bahsetmemiz gerektiğini düşünüyorum Sanırım her müzede en az bir tane beni levhası bulunuyor Ve bu da aslında benim tarihindeki kötü bir döneme denk geliyor 1897'de ticari bir anlaşmazlıktan dolayı Büyük Britanya ve beğenin arasında savaş çıkmıştı İngiliz güçleri benim şehrini istila ederek yerle bir etti ve burayı işgal etti Ayrıca Kraliyet hazinesinin en az dörtte üçünü alarak bunları Avrupa'daki müzayedelerde sattılar insanlar benim sanatının güzelliğinden büyülenmiş Tea ve bu yüzden çok kısa bir sürede dünyanın dört bir yanındaki Müzeler beni ne ait sanat eserlerini satın aldığı Örneğin en ben kendim levhalardan bir tanesinde sadece bir çamur balığı betimlenmiş Bu durum bize levhaların dar ve geniş olmak üzere iki farklı boyutta yapıldığını gösteriyor dar levhalar bir sütünü doldurmak için geniş levhalarla birlikte yapılmış gibi duruyor bu çamur balığı levhası var aklamanın başarılı olduğu ilk çalışmaları harika bir örnek bu çamur balığı bir alçak rölyef örneği ve bunun ne anlama geldiğini açıklamak gerekirse balık levhanın yüzeyinden sadece iki buçuk üç santimlik bir yükseklikte bulunuyor sanatçı bu figüre e şekil verirken figürü levhanın yüzeyine yakın tutarak Aslında oldukça risksiz bir iş ortaya koymuş yani çünkü levhanın Bu sayede iyi döküleceği nenemin ancak sanatçılar dekorasyonu oldukça meraklı olduğundan bu balığında her yerinde ufak tefek süslemeler olduğunu görebilirsiniz Ayrıca eskiden parlak olduğunu hesaba katarsak zamanında oldukça etkileyici görünmüş olmalı Evet şimdi de yüksek rölyefin kullanıldığı ve büyük ihtimalle daha sonraki bir dönemde yapılmış olan geniş bir levhaya Bakalım burada benim sanatında oldukça yaygın olarak kullanılan 3 figürden oluşan motifi görüyoruz benim sanatında sıklıkla karşımıza çıkan triadik simetri Yani üç kısımdan oluşan simetri tekniğinde genellikle ortada yer alan bir figürün her iki yanında simetrik figürler bulunur bu levhanın ortasında davul çalan bir figür olduğunu görüyoruz Bu büyük ihtimalle bir savaşçı Çünkü göğsünde savaşçıların taktığı bir Çan var ve obanın ordusunda olduğunu simgeleyen leopar dişinden bir kolye takıyor Ayrıca kemerini asılmış çanları da görüyoruz yakından bakarsanız bu çanları leopar derisi ile birbirine bağlandığını görebilirsiniz Buda Oba ilişkisini gösteren bir sembol Ayrıca yanındaki figürlerden daha büyük Bu da benim sanatında sıklıkla karşımıza çıkan bir durum ancak diğer eserler Desa Ama bu tekniği uyguladıklarını görüyoruz Bunun sebebi ise Bu teknikte yandaki figürleri uzaktan görmenin daha zor olması olabilir Daha sonra yapılan levhalarda bir tanesi hiyerarşik anlamda daha önemli olsa da üç figüründe Aynı büyüklükte olduğunu görüyoruz burada büyük bir değişim söz konusu levhaların ilk örneklerinden olan çamur balığına baktığımızda oldukça basit ve düz olduğunu görmüştük ancak zaman ilerledikçe sanatçıların bu malzemeleri kullanırken ne kadar eğlendiğini görebiliyoruz burada davulcunun kolları levhanın yüzeyinden taşmış durumda kollarının davula göre duruşuna bakarsak gerçeğe daha yakın ve daha rahat bir şekilde durduklarını görebiliriz ikili zil çalan hizmetkarlar için de aynı durum geçerli onların Kolları da levhanın yüzeyinden taşmış durumda burada sanatçının yine de biraz dikkatli davrandığını görüyoruz Çünkü kollar hala göğüs kısmında bağlı duruyor ancak kolların müzik aletini çalmak için dışarıya doğru bir hamle yaptığını gör Bu kafalarıda biraz eğik duruyor yani figürlerin yaptığı hareketler oldukça gerçekçi çanların yapılış şekline bakarsak da daha az önce sallanıp durdukları hissine kapılıyorsunuz ve bu En azından benim için figürler insanlarla çıkardıkları sesler hayal etme mi kolaylaştırıyor Bunlar Kralı eğlendiren kişilerin tasvir edildiği figürler Büyük ihtimalle bu figürler obanın sarayından ayrılırken veya oraya giderken bir Geçit töreninde yer almışlardır Burada ise üç devlet görevlisinin betimlendiği bir levha görüyoruz ancak üçü de aynı büyüklükte üçünün de aynı yerden olması pek mümkün değil kafasında miğfer olan bir gül tüylerle kaplı birer Taç takan diğer iki figürden daha önemliymiş gibi görünüyor Ayrıca taktığım Ercan kolyeden de bunu anlayabiliriz Çünkü bu Mercan kolyeler kral tarafından saraydaki önemli kişilere veriliyor ne kadar Mercan takarsanız Bu kralın sizi o kadar sevdiği anlamına geliyor odigo olarak adlandırılan katmanlı bir mercan kolye takan bu figüre de oldukça önemli bir memur olmalı Ayrıca leopar dişinden yapılma kolyeleri ve savaş ve onların da görüyoruz yani üçüde ordunun bir üyesi olduklarını gösteren amblemler taşıyor Ayrıca karın bölgelerine bakarsanız şekil verilmiş bir leopar kafası görebilirsiniz bu sertleştirilmiş deriden yapılmış bir zırh Yani bu defa çok daha karmaşık ve figürlerin giydikleri kıyafetler de ki süsler çok daha fazla göze çarpıyor Ayrıca koyu ve açık renkler kontrast içerisinde bir saat boyunca buraya inceleyip her bakışınız da Farklı Desenler görmeniz mümkün Örneğin soldaki figürlerde görülen çamların miğfer takan figürün canlarından daha farklı olduğunu görebilirsiniz Çanlar farklı şekilde bağlanmış eteklerde farklı her figürün Eteğinde pek çok çeşitli katman bulunuyor Kısacası burada farklı pek çok kumaş betimlenmiş Ayrıca figürlerin taktığı bileziklerde farklı soldaki figürlerin kollarının üst taraflarında ayrı bir süsleme göze çarpıyor anlayacağınız Bunlar Kralı Geçit töreninde eşlik eden figürler ortadaki figürlerinde bir bağış kutusu olduğundan bunun kralın tebaasına bir hediyesi ya bu eba'dan Kral için toplanan vergiler olduğunu düşünebilirsiniz her iki yandaki figürlerin sol elinde ise arka plan dan çıkan bir kılıç olduğu görülüyor bu alçak rölyef en yüksek bölgede geçişi bir örneği bu figürlerin geniş bir alandan alçak rölyef ve kıyasla daha iyi görebilecekleri tahmin etmek zor değil figürlerin ayrıca daha geniş gözleri var ve gözlerinin kafa kısmına yerleştirilme biçimi bize daha derin bir çukur veriyor Bu da geniş bir alanda bu gözlerin görülme ihtimalini arttırıyor göz yuvarlağı da daha önde yer aldığında levhaya Işık vurunca uzaktan bu kısmı görmemiz daha da kolaylaşıyor 8 150'den fazla levhadan oluşan bu koleksiyonda Uslu anlamında bir değişiklik yaşandığını görüyoruz Bu sayede sanatçıların zaman içerisinde levha formatı nasıl geliştirdiklerini kompozisyonu nasıl değiştirdiklerini ve bu büyük koleksiyon oluştururken nelere öğrendiklerini görebiliriz bu koleksiyon büyük ihtimalle Kral eski gibi oğlu Orhan obua tarafından yaptırıldığı esigi 1517'de tahta çıktığında Sağ bu ile büyük sorunlar yaşıyordu Bu yüzden saraydaki düzenin nasıl olması gerektiğini göstermek için bu koleksiyon oluşturdu ve Kralı gücünü Muazzam şekilde göstermeyi başardı Ayrıca Saray halkı ile ilişkisini düzeltmeye başararak benim kralının tebaası üzerinde kurduğu hakimiyeti sağlama almış oldu müzede levhaları Önder inceliyoruz ancak sarayda insanların oturması için sütunların arasından dolaşması gerekirdi bu durum neredeyse gerçek gibi görünen Saray memur levhalarına daha fazla Hayat enerjisi ve canlılık kazandırmış olmadı o babanın yanında bulunan insanlar için ne kadar da etkileyici bir ortam ve amblem Ha o