If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Asal ve Bileşik Sayılara Giriş

Asal sayıları ve bileşik sayıları öğrenelim ve bunları belirleme alıştırmaları yapalım.

Çarpanları bir daha gözden geçirelim

Çarpanlar, bir sayıyı kalansız bölebilen tam sayılardır.
1,3,5 ve 15; 15'in çarpanlarıdır, çünkü her birisi 15'i kalansız böler.
15÷1=15
15÷3=5
15÷5=3
15÷15=1
15'in dört çarpanı vardır: 1,3,5 ve 15.
Problem 1A
Aşağıdaki sayılardan hangileri 17'nin çarpanlarıdır?
Doğru olan tüm cevapları seçin:

Tüm sayıların çarpanları arasında 1 ve sayının kendisi de bulunur.
3÷1=3
3÷3=1

Sayı kategorileri

Neredeyse tüm sayıları asal sayılar ve bileşik sayılar olmak üzere iki kategoriye ayrılabilir.

Asal sayılar

Asal sayılar, yalnızca 2 çarpanı olan sayılardır.
Bir asal sayının çarpanları, 1 ve sayının kendisidir.
7, asal sayılara verebileceğimiz bir örnektir. Çarpanları sadece 1 ve 7'dir. Başka tam sayılara kalansız bölünmez.
Asal sayıları gözümüzde canlandırmak için resimleri kullanalım.
Çiftçi Maxwell en iyi yumurtlayan tavukları için bir kümes yapıyor. 7 tavuğu var ve tavukları kümese nasıl yerleştirebileceğini düşünüyor. Tavukları eşit büyüklükte gruplar olacak şekilde yerleştirmek istiyor.
Tek olasılık, 7 tavuktan oluşan 1 sıra yapmaktır.
Diğer düzenlemelerin hiçbirisinde, her sıradaki tavuk sayısı aynı olmayacaktır.
Bir sayıyı eşit büyüklükte gruplara bölmenin sadece bir yolu varsa, bu sayı, bir asal sayıdır.
Problem 2A
13 bir asal sayı mıdır?
1 cevap seçin:

Bileşik sayılar

2'den fazla çarpanı olan sayılar, bileşik sayılar olarak adlandırılır.
16, bileşik sayılara verebileceğimiz bir örnektir. 16'ın çarpanları 1,2,4,8 ve 16'dır. 16, bu sayıların hepsine kalansız olarak bölünür.
Bileşik sayıları gözümüzde canlandırmak için sayı doğrusunu kullanalım.
Çiftçi Maxwell, ek olarak kümesindeki tavukların yumurtalarını koyabilmek için yeni bir yumurta kartonu icat ediyor. Her kartonun 16 yumurta almasını istiyor.
16 yumurtadan oluşan 1 sıra yapabilir.
Ayrıca, her sırada 8 yumurta olacak şekilde 2 sıra yapabilir.
Veya her sırada 4 yumurta olacak şekilde 4 sıra yapabilir.
Bileşik sayıları eşit gruplara bölmenin birden fazla yolu vardır.
Problem 3A
15 bir bileşik sayı mıdır?
1 cevap seçin:

1 sayısı

1 hiç bir kategoriye uymaz. Asal ya da bileşik sayı değildir.

Asal ve bileşik sayılarla alıştırma yapalım

Problem 4A
11,17 ve 23 sayılarının hepsi
sayılardır.

Asal ve bileşik sayılarla ilgili zor sorular

Aşağıdaki problemleri çözmek için verilen ipuçlarını kullanın.
Problem 5A
Birler basamağında 5 olan bir asal sayıyı belirleyin.
1 cevap seçin:

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.