If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Bölünebilme Kuralları (2, 3, 4, 5, 6, 9, 10 ile Bölünebilme)

Temel bölünebilme testleri ile ilgili çözümlü bir örnek görelim. Orijinal video Sal Khan tarafından hazırlanmıştır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

Bu videoda bu üç rastgele sayının buradaki sayılara bölünebilme durumunu test etmek için bazı yöntemler kullanacağız. . Hemen başlayalım. Bu sayıların 2'ye bölünebilirliğini test etmek için, sayının birler basamağının 2'ye bölünebilir olup olmadığına bakmak yeterli. Buradaki birler basamağı 2'ye bölünür, o nedenle bu sayı 2'ye bölünür. 0 ikinin katı sayıldığı için, bu sayı 2'ye bölünebilir. Bunu şöyle de düşünebiliriz. Burada çift bir rakam varsa, 0'ı çift sayıyoruz, sayı 2'ye bölünür. Şurada ise, 2'y bölünebilir bir rakam yok. Bu 5, yani 2'ye bölünemez. O nedenle buraya 2 yazmıyorum. 2'ye bölünmeyi bitirdik. Şimdi 3'le bölünmeye geçelim. 3'e bölünebilir olup olmadığını bulmak için bu rakamları toplayıp, toplamın 3'e bölünebilir olup olmadığına bakmanız lazım. Bunu yapalım. 2 artı 7 artı 9, bunu yazayım, artı 9 artı 5 artı 8 artı 8. Bu ne olur? 2 artı 7 eşittir 9, 9 artı 9 eşittir 18, artı 9 eşittir 27, artı 5 eşittir 32 artı 8 eşittir 40, 40 artı 8 eşittir 48. Ve 48 3'e bölünür. Emin değilseniz, yani 48'in 3'e bölündüğünden emin değilseniz, bu sefer 48'in rakamlarını toplarsınız : 4 artı 8 eşittir 12 ve 12'nin 3'e bölündüğünü biliyoruz. Bundan da emin değilseniz : 12'yi oluşturan rakamları toplayabilirsiniz. 1 artı 2 eşittir 3. Yani bu, 3'e bölünebilir. Şimdi bu rakamları toplayalım. 5 artı 6 eşittir 11, 11 artı 7 eşittir 18, a rtı 0 eşittir 18. 18'deki 1 ve 8'i toplamak isterseniz, 9 elde edersiniz. Yani rakamların toplamı 9 olur. Bunların toplamı 9. Rakamlar toplamı 18, bu da 3'e bölünür. Bilmeniz gereken kural şu: Rakamların toplamı 3'e bölünürse, sayı da 3'e bölünür. Bu rakamları toplayalım. 1 artı 0 artı 0 artı 7 eşittir 8, artı 6 eşittir 14, artı 5 eşittir 19. 19 3'e bölünmez. Bu sayı için 3 yazmayacağız. 3'e bölünmez. Şimdi 4'e bölünme kuralını deneyelim. 4 için son iki rakama bakıyoruz. Son iki rakam 4'e bölünür mü? Bu sayıya baktığınızda hemen tek sayı olduğunu fark edersiniz. 2'ye bölünmüyorsa, 4'e de bölünmeyecektir. Bu sayı ilk üç sayının hiçbiriyle bölünmüyor. 88 4'e bölünür mü? Aklınızdan bile yapabilirsiniz. 4 çarpı 22! Yani bu 4'e bölünür. 60 bölü 4 eşittir 15 ve 60'dan 70'e 10 gidersiniz, yani 4'e bölünmez. Bölme işlemini kendiniz de deneyebilirsiniz. 70 bölü 4, 1 kere, çıkarınca 30 kalır, 7 kere 4, 28, kalan 2. Yani 4'e bölünmez. 5'e bölünebilmeye geçelim. Bunu bildiğinizi düşünüyorum. Son rakam 5 veya 0 ise, sayı 5'e bölünür. Bu, 5'e bölünmez. Bu, 5'e bölünür. Bunun son rakamı 5. Sonunda bu sayıyı bölecek bir sayı bulduk. 5'e bölünür. Şimdi 6. 6'ya bölünme kuralını en basit haliyle 2'ye ve 3'e 2'ye ve 3'e bölünme olarak düşünebiliriz. İkisine de bölünebilir olması lazım, çünkü 6'nın asal çarpanları 2 ve 3. Bu sayı hem 2'ye hem de 3'e bölünür, yani 6'ya bölünür. Bu sayı da hem 2'ye hem 3'e bölünür, yani 6'ya bölünür. Sadece 2'ye veya sadece 3'e bölünen bir sayı için bunu söyleyemeyiz. Hem 2'ye, hem de 3'e bölünebilir olması lazım. Buradaki sayı ne 2'ye ne de 3'e bölünebilir. O nedenle 6'ya da bölünmez. 9'un testini yapalım. 9'un testi 3'ün testine çok benziyor. Rakamları toplayın. Toplam 9'a bölünürse, sayı da bölünür. Burada rakamları toplamıştık. 48 9'a bölünmez. Emin değilseniz, tekrar rakamları toplarsınız 4 artı 8 eşittir 12 bulursunuz.12 9'a bölünmez. Yani bu sayı 9'a bölünmez. Buradaki sayının rakamlarını toplayınca 18 bulduk. 18 9'a bölünür. Yani bu sayı 9'a bölünür. Şuradaki sayının rakamlarını toplamaya gerek bile yok. 3'e bölünmediğini biliyoruz. 3'e bölünmezse, 9'a bölünemez. Rakamları toplarsanız da 19 elde edersiniz. 19 da 9'a bölünmez. Bu sayı 9'a da bölünmüyor. Son olarak, 10'a bölünebilme. Bu, en kolayı. Sadece birler basamağında 0 olup olmadığına bakmanız lazım. Bu sayının birler basamağında 0 yok. Bu sayının birler basamağında 0 var. Yani bu sayı 10'a bölünebilir. Ve son olarak da bu sayının birler basamağında 0 yok, yani sayı 10'a bölünmez. Şöyle de düşünebilirsiniz. 10'a bölünebilmek için, 2 ve 5'e bölünebilmeniz lazım. Bu sayı 5'e bölünüyor ama 2'ye bölünmüyor. Yine de en kolay yol, birler basamağında 0 olup olmadığına bakmak. hepsi bu kadar...