Erken Modern Çağ: Émilie du Châtelet. 1. Bölüm

Ben Duke Üniversitesi Felsefe Bölümü' nden Andrew Janiak. Bugün konumuz 18. yüzyıl ortalarında yaşamış olan fransız filozof Emilie du Chatelet. Madame du Chatelet Fransa' da ünlü aristokrat bir aileye mensuptu ve genellikle Fransız yazar Voltaire ile arkadaşlık ederdi. Sonraki nesillerden birçok kişi, daha doğrusu bilim insanları onu başlıca iki yönden değerlendirdiler: Kendi çapında önemli bir kişi olmaktan ziyade ''Voltaire' in iş arkadaşı'', ve Fransa' da Isaac Newton'un en önemli tercümanı. Aslında o yıllarca Voltaire'in iş arkadaşıydı, ve Principia Mathematica' yı da baştan sona kadar tercüme etti. Fakat son zamanlarda bilim insanları Madame du Chatelet'i her şeyden bağımsız olarak gerçek bir filozof olarak kabul ettiler. En büyük eseri Institution of Physique ' dir. Eserin en etkileyici kısımlarından birisi de maddenin doğası, hareket yasaları ve evrensel kütle çekim yasaları gibi Newton'un fikirleriyle derin bir bağlantı kurmuş olması değil, aynı zamanda Leibniz' in fikirlerini de içermesidir. Günümüzde felsefe dünyasında önemli biri olarak gördüğümüz Leibniz' in o zamanlarda Fransa' da çok da bir etkisi yoktu. Aslında Madame du Chatelet muhtemelen Fransa'da Leibniz' in fikirlerini ciddiye alan ilk büyük düşünürdü. Leibniz' in en önemli destekçisi olarak düşünülen Christian Wolff Leibniz' in ölümünden sonra Madame du Chatelet' e mektup yazıp onu 1740 kitabıyla Leibniz' i ciddiye aldığı için methetmiştir. Fakat Madame du Chatelet şu ikilemlerle karşı karşıya gelmiştir: Newton' un maddesel dünya ile ilgili olan fikirlerini kabul edip, Leibniz ve Wolff' da gördüğümüz metafiziksel fikirleri nasıl benimseyebiliyoruz, özellikle de Principle Of Sufficient Reason'ı(Yeterli Sebep İlkesi). PSR ya da yeterli sebep ilkesi, tüm dünyada felsefe öğrencilerinin bildiği gibi olduğu haline gelmek için bize her şeyin bir sebebi olduğunu söyler Elbette 1715 ve 1719 yıllarında Leibniz ve Newtoncu Samuel Clarke yeterli sebep ilkesinin nasıl yorumlanacağı gibi konularda derin bir tartışmanın içine girdiler. Leibniz-Clarke mutabakatının etkisinin bir sonucu olarak, Avrupa' daki çoğu filozof , bir kişinin ya yeterli sebep ilkesi yorumunun esas alındığı Leibniz fikrini seçmesi ya da yeterli sebep ilkesinden tamamen kaçınıldığı ya da Clarke' ınkine yakın bir yorumun öngörüldüğü Newton' dan etkilenmiş bir düşünceyi seçmesi gerektiğine inandılar. Madame du Chatelet' i eşsiz yapan şey ise , 18. yüzyıl ortalarında bu varsayımları reddetmiş olmasıdır. Ona göre bir kişi tek bir tarafı seçmektense hem Leibniz hem de Newton' dan etkilenebilir. Amara.org topluluğu tarafından hazırlanan altyazılar