Transkripsiyon Sonrası Regülasyon

Evet bu dersimizde transkripsiyon sonrasıyla gülasya ondan bahsedeceğiz bu durum temel olarak DNA mesajcı RNA ya da kısaca MR ne aya kopyalandığında gerçekleşen düzenlemeyi ifade eder arkadaşlar buraya Sizin için küçük bir şey ama çizdim bu şema size DNA dizisine karşılık gelen bir RNA dizisi ve sonrasında da bir mrn Ağa dizisi olduğunu gösteriyor Tüm bu farklı renk ve kelimeleri ne anlama geldiklerini de kısaca açıklarsam iyi olacak DNA RNA polimeraz ı tarafından uygun RNA dizisine kopyalandığında bu RNA dizisi birtakım değişikliklerden geçerek Çekirdekten ayrılır ve mesajcı RNA yani M RNA dizisi olarak sitoplazmaya geçer şunu unutmayın Bu tür bir değişiklik yalnızca Ökaryot hücrelerde gerçekleşir Ayrıca bu değişiklik bu nerene ayı dengede tutarak proteine dönüşmeden önce erken yıkama uğramasını engeller burada gördüğümüz üzere dna-rna ya birebir kopyalanır buradaysa RNA nın nihayetinde mesajcı RNA ya dönüşen bölümlerini ve eksi onlara dönüşen bu kısa segmentleri görüyoruz Bunlar protein kodlayan diziler dir RNA nın kodlama yapmayan kısa segmentleri de vardır Bu kesilip eklenerek uçları birleştiren segmentlere ise biz introm diyoruz arkadaşlar İntro 10 tüm bunlar splisozom denilen büyük moleküller bir yapı tarafından gerçekleştirilir sürpriz ozon intronun her iki tarafına da bağlanarak intronun bir çember şeklinde genişlemesine neden olur Daha sonra intronu ikiye ayırır ve açığa çıkan exe onların iki kesik ucunu birbirine bağlayarak onları bir araya getirir hangilerinin ve hangilerinin thrown olduğunu hatırlamanın kolay bir yolu da var -10 Çekirdekten çıkar intronun ise Çekirdeğin içinde kalır tamam mı ex10 çıkar intron içinde kalır yani exe onlar çıkış anlamına gelir İngilizce'deki çıkış anlamına gelen kelime neydi arkadaşlar eksik kelimesi Belki bu hatırlamana yardımcı olabilir Bir mesajcı RNA birtakım değişikliklerden geçmiş olsa da henüz Çekirdekten ayrılmaya hazır değil Şimdi de 5 üssü ucu ve 3 üssü uçtaki Poly a kuyruğunu yakalamak zorunda Peki bu bahsettiğim şeyler tam olarak ne anlama geliyor 5 üssü 3 dediğimiz mrn anın 5 üssü ucunda gerçekleşen değişikliklerle ilgili bu uçların mrn A'daki nükleotit bazlarının fosfat ucu olduğunu hatırlamakta fayda var 5 üssü ucu belirtmek için F büyük f harfinin kullanıldığını da gördük Bu mrn anın 5 üssü ucu 3 üssü ucuna doğru sentezi gerçekleştirir Bu da mrn ayı yabancı DNA ları yıkıma uğratan ekzonükleaz lardan korur Bu uç aynı zamanda translasyon için ribozomal bağlanmayı teşvik eder ve mrn anın nükleer dışı aktarımının regülasyona yardımcı olur peki 3 üssü uçtaki terminal hidroksil grubuna sahip Poly a kuyruğu dediğimizde tam olarak ne kastediyoruz Poly a kuyruğu çoklu adenozin monofosfat ların veya temel olarak adı onun bazlarının mrn anın yarı ömrünü arttırmak ve onu yıkımdan korumak amacıyla ekzonükleaz lar için bir tampon görevi görecek şekilde eklendiği poliadenilasyon u ifade eder arkadaşlar poliadenilasyon aslında poliakoff bu amacı temel dmr yağının yıkıma uğraması önleyen translasyonu destekleyen ve nükleer dışa aktarım ve Gül Afyon'a yardımcı olan 5 üssü uç ile oldukça benzerdir Ayrıca Poly a kuyruğu mesajcı RNA yı kopyalayan RNA polimerazın transkripsiyonun sonlandırılmasına da yardımcı olur poliadenilasyon adenozin monofosfat lar gibi adenozin trifosfat ı alt katman olarak kullanan poliadenilasyon polimer As poliadenilasyon polimer As olarak adlandırılan enzim tarafından tetiklenir ve Poly a kuyruğu 250 veya üzeri nükleotit uzunluğa erişen'e dek devam eder Yani kısacası 5 üssü Uç ve Poly a Kuyruğum Eren'e anın translasyonun dengelenmesine yardım eder bu anlattığımız kısımdaki en önemli nokta buydu MR ne ya başlığını ve kuyruğunu takıpta bu İntro onları da uçlarını birleştirdiğinde proteine dönüşmek üzere Çekirdekten çıkmaya hazır hale geliyor tüm Bunlara ek olarak RNA düzenlemesi adı verilen başka bir RNA regülasyon türü daha var ve ne ya düzenlemesi RNA molekülünün de dizi değişimi ile sonuçlanan ve çeşitli enzimler tarafından katalize edilen bir süreçtir RNA düzenlemesi çok yaygın değildir ve bu aktivite düzenlenmiş RNA molekülü içindeki nükleotitlerin eklenmesini çıkarılmasını ve bazika mesini içerebilir bu enzimlerden birinin adı adenozin deaminaz dır adenozin veya Milas adenozin deaminaz hidrolitik deaminasyon yoluyla 1m RNA molekülünün de spesifik adenozin kalıntılarını inozin e dönüştürerek RNA üzerinde etkili olur bir diğer RNA düzenleme türü sitozin deaminaz ise sitidin deaminaz yoluyla sitozinin ürün bu geminasyon unu sağlayarak RNA üzerine etki eder düzenleme sürecinde viral enzimler ve işlevleri Hayati değişikliklere uğradığı için Bugünlerde yoğun bir şekilde RNA düzenlemesinin bulaşıcı hastalıklarla olan ilgisi araştırılıyor bunun transkripsiyon sonra sevgili asyon kapsamında ele alabileceğimiz heyecan verici yeni bir kavram olduğunu söyleyebiliriz