Brüt Kâr ve Faaliyet Kârı

Bu ders de geleneksel bir gelir tablosunun tüm farklı kısımlarını anlamaya çalışacağız. Karmaşık örneklere doğru ilerleyip daha karmaşık gelir tablolarıyla karşılaşacağız ama önce basitten başlayalım. Burada iki işletmenin gelir tablolarını yazdım. Birincisi Ben Ayakkabıları, diğeri ise Jason Ayakkabıları. Bunları yazmamın sebebi ise bunlar esas olarak aynı tür işletmeler ancak kısmen farklı sermaye yapılarına da sahipler. Buna biraz sonra geleceğiz. Fakat bunların ikisi de ayakkabı dükkanı ikisi de ayakkabı üreticilerinden alıp raflarına ayakkabıları koyup, müşterilere satıyorlar. Burada ilk satır, çoktan aşina olduğumuz bir şey; yani gelir. Bu ayakkabı dükkanlarının yaptıkları satışlar. Yani müşterilerin ayakkabıları için ödediği nakiti belirtiyor. Vadeli ödemeler de olacaktır tabii ancak büyük çoğunluğunu nakit olarak aldık. Satılan malların maliyeti ise, bu örnekte ayakkabıların maliyeti oluyor. Eğer 100 liraya bir ayakkabı satarsam ancak bu ayakkabılar için ayakkabı üreticisine 50 lira ödersem aradaki 50 liralık fark satılan malların maliyeti olur. Yani buradaki 100.000 lira satıştaki 200.000 liranın maliyeti. Eğer sadece satılan malların maliyetini gelirden çıkarırsak, ortaya çıkan şey brüt kar olur. Zaten söylediğim gibi bu videoda brüt kara, faaliyet karına, vergilendirilmemiş kara net kara odaklanıcaz. İşte brüt kar, kar dediğimiz şeyin ilk aşamasıdır. Brüt kâr diyoruz çünkü yalnızca artan maliyetli ayakkabıdan gelen karı düşünüyoruz burada. Buraya bazen başka maliyetler de girer mesela reklam gibi, ancak bu örnekte kar doğrudan artan maliyetli ayakkabı satışından geliyor. Demek ki içinde başka şeyleri çıkarmıyorsak bunun adına brüt diyoruz. Bu satırın altında da diğer giderlerimiz var. Bunlar dükkanın işletmesi ile ilgili olan giderler, yani genel giderlerimiz. Buna dahil olarak kira, maaşlar değerini düşürme ve amortizasyon var, mesela rafların ya da yazar kasanın değerini düşürebilirsiniz ayrıca başka giderler de çıkabilir, örneğin kamu hizmetleri gibi diyelim. Ben Ayakkabıları ve Jason Ayakkabıları bu noktaya kadar tamamen aynılar. Gelirleri aynı, brüt karları aynı, hatta giderleri bile aynı. İşte tüm bu giderleri brüt kardan çıkarırsanız, yani 100.000 liradan çıkarırsanız ki tüm bu parantez içinde yazdıklarım çıkarılması gerekenler yani giderler veya eksiler böylelikle faaliyet karına ulaşırsınız. Gördüğünüz gibi bu iki sayı da aynı. Faaliyet karı da size işten ne kadar kar elde ettiğinizi verir. Bu işin nasıl yapılandığından önce gelir. Banka hesabınızdan gelen faiz geliri veya kredilerinizin faiz ödemeleri gibi şeyleri hesaba katmaz. Bu işin kendisinden gelen kardır. Gördüğünüz gibi aynı işletmelerin faaliyet karları da aynı oluyor. Bu satırın altında ayrışmaya başlarlar. çizdiğim çizgiye kadar olan yer gelir tablosu, onun aşağısı ise bilanço. Bilançolar ise Jason Ayakkabıları'nın 100.000 lira borcu olması dışında denktir. Ben Ayakkabıları'nın hiçbir borcu yok. Dolayısıyla Ben'in faiz ödemesi de yok fakat Jason'ın 10.000 liralık faiz ödemesi var. Bu yıllık yüzde 10 civarında. İşte bu yüzden gelir tabloları ayrışmaya başlıyor. Bunu buraya yazmadık çünkü bu giderin faaliyetle herhangi bir ilgisi yok. Bu faaliyetin nasıl finanse edildiğiyle alakalı bir şey. İşte bunu da çıkardığınızda ortaya vergilendirilmemiş kar çıkıyor. Vergi ödemeniz gerektiğini öngörüyoruz. Bunlar da ödediğiniz vergiler. Buradaki de işletme sahibinin cebine giren net karı gösteriyor.