Bölünebilme Kuralları

380'in 2, 3, 4, 5, 6, 9 ve 10'a bölünüp bölünmediğine bakalım. 7 ve 8'i atlamışlar, bu yüzden onlarla uğraşmamıza gerek yok. üzel, Şimdi, 2'ye bir bakalım. 2'yi buraya yazayım. Bir sayının 2'ye bölünebilmesi için, çift sayı olması lazım. Çift sayı olmanın koşulu, birler basamağının çift sayı olması… yani buranın çift olması lazım. Çift olması için, bu 0, 2, 4, 6, 8 olmalı ve buradaki rakamımız da 0. Yani 380 çift sayı, bu da 2'ye bölünebilir demektir.2'yi kullanabiliriz. Şimdi, 3'e bölünebilirliğini inceleyelim. Hızlı yoldan yapmak istersek, sayının rakamlarını toplayabiliriz. Toplam değer 3'e bölünüyorsa, bu sayı 3'e bölünür. Şimdi bunu yapmayı bir deneyelim. 380 için, rakamları toplayalım. 3 artı 8 artı 0 eşittir 11. Bu sayının da 3'e bölünüp bölünemediğinden emin olamıyorsak, bu iki rakamı da toplarız. 1 artı 1, 2 eder. 11 veya 2'de 3'e bölünemediğini görebiliyoruz. Bunlar 3'e bölünemiyor, dolayısıyla 380 de 3'e bölünemiyor. Bu yüzden, 3, 380 için işe yaramıyor. 3'e bölemiyoruz. Şimdi, 4'e bölünebilme durumuna bir bakalım. Bunu, turuncu ile yazayım. 4'ü merak ediyoruz. Burada 100'ün, 4'e bölündüğünü hatırlatmak istiyorum. Bu bölünme, oranlı ilerliyor. Yani, 300, 4'e bölünebilir, ama bakmamız gereken şey, geriye kalan kısmın, yani 80'in 4'e bölünüp bölünmediği. Bir başka yol ise, son iki basamağının 4'e bölünüp bölünmediğine bakmak. Bu kural şuradan geliyor: 100, 4'e bölünür, yani 100'ün katlarının üstleri veya altları 4'e bölünebilir. Sadece, son kısmı düşünmeliyiz. Bu durumda, 80, 4'e bölünür mü? 8 kesinlikle 4'e bölünür diyebiliriz. 8 bölü 4, 2 eder. 80 bölü 4 eşittir 20, yani bu işe yarıyor. 80, 4'e bölünebildiği için, 380 de 4'e bölünebilir, yani 4 işe yarıyor. Şimdi, 5'e bakalım… Htırlıyormusunuz bilmiyorum 5'e bölünebilme kuralı neydi? 5'in katlarına bakalım. 5, 10, 15, 20, 25… ve böyle devam ediyor Eğer bir sayı 5'e bölünebiliyorsa, sayı 5 veya 0 ile bitiyordur. Çünkü 5'in her katının birler basamağında ya 5 ya da 0 var. Burada, 380'in birler basamağı 0, yani 5'e bölünebilir. Şimdi, 6'yı bir deneyelim. 380 6 ya bölünebilir mi ? 6'da durum ne olur? bir sayının 6'ya bölünebilmek için, 6'yı oluşturan sayılara bölünebilmesi gerek. 6 neden oluşur? 2 kere 3. Yani, bir sayı 6'ya bölünebiliyorsa, o sayı 2 ve 3'e de bölünebilir. Hem 2 hem de 3'e bölünebiliyorsa, 6'ya da bölünür. 380'e bakalım 380, 2'ye bölünüyor, ama 380'nin 3'e bölünmediğini az önce gösterdik. 3'e bölünmüyorsa, 6'ya da bölünemez, dolayısıyla bu işimize yaramıyor. 6'ya bölünemiyor. Şimdi, 9'a geçelim. Çünkü 9, 3 kere 3'e eşittir, diyerek az öncekine benzer bir yaklaşımda bulunabiliriz. Yani bir sayının 9'a bölünebilmesi için 3'e iki kere bölünebilmesi gerek. Sayının çarpanlarında en az iki tane 3 olması lazım, ama şu anki durum böyle değil, dolayısıyla 9 da devre dışı. 3'e bölünemediğini bilmiyor olsaydık, 9'a bölünebilmeye karar vermek için çok benzer bir yöntem uygulardık. Rakamları toplarız… 3 artı 8 artı 0 eşittir 11. Peki, bu 9'a bölünebilir mi? Hayır 11, 9'a bölünmüyor, bu yüzden 380 de 9'a bölünemez. 3 için de aynı şeyi yaptık, ama orada toplamın 3'e bölünüp bölünmediğini test ettik. 9 için, toplamın 9'a bölünüp bölünmediğine bakıyoruz. Son olarak, 10'a bakacağız. 10 ile bölünme sanırım en kolay olanı. 10'un katları nasıldı? 10, 20, 30, 40 diye gidiyor. Hepsi de 0 ile bitiyor. Eğer bir sayı 0 ile biterse, 10'a bölünebilir. 380 de 0 ile bitiyor, birler basamağı 0, yani 10'a bölünebilir. Sonuç olarak, 380; 3, 6 ve 9 hariç buradaki bütün sayılara bölünüyor diyebiliriz. hoşçakalın...