Stagflasyon

Makul yani mutedil bir enflasyonun iyi bir ekonomi ile ilişkilendirildiğini öğrenmiştik. Ama, özellikle 70'lerin başına baktığımızda, 1973 yılında petrole ambargo gelince, stagflasyon denen bir şeyi görmeye başlıyoruz, ekonomide durgunluk olduğu halde enflasyon var tuhaf bir durum. Stagflasyon İngilizce 'de durgunluk ve enflasyon kelimelerinin birleşiminden elde ediliyor. Şimdi bunun nasıl olabileceğini düşünelim. Bilhassa, arz şokunda ne olacağını düşünelim. Stagflasyonu görebileceğimiz farklı yollar da var Eğer garip bir düzenleme varsa, aşırı düzenleme varsa, eğer devlet garip işler yapıyorsa, stagflasyon olabilir. Ama, klasik örneğimiz arz şoku. Arz şoku, petrol ambargosunda olduğu gibi petrol arzının ya da başka bir şeyin sert bir biçimde düşüşünde görülür. Bir çeşit acil durum veya bir ambargodan kaynaklanabilir. Bunun, zincirin geri kalanını nasıl etkileyeceğini bir düşünelim. Eğer bir ürünün arzı aniden azalırsa, biliyoruz ki arz ile fiyat arasında ters orantı var, yani arz azalır azalmaz fiyatlar yükselir. Benzin gibi bir şey hakkında düşündüğümüzde, benzinin araba kullandığınızda hesabınızdaki tek kalem olduğunu düşünebilirsiniz, fakat değil. Çünkü bir meyve aldığımızda bile, aslında taşıma masrafları için para ödüyoruz. Dolayısıyla, petrol fiyatı yemek fiyatlarını, bütün mal ve hizmetleri etkiliyor, ekonomiye hemen yayılan şeylerden biri. Yani, bazı şeylerin fiyatları genellikle artar. Peki, eğer genellikle bazı şeylerin fiyatları artarsa, talep kalemine ne olur diye düşünürsek, talep aniden düşecektir. Eğer talep aniden düşerse, yararlanma aniden düşer, eğer yararlanma aniden düşerse, aynı şey yatırım ve karda da olacaktır. Kar aniden düşecektir, çünkü yararlanma azalır ve fiyatlar artar, Ama bu fiyat ürünleri satabilecekleri bir fiyat değildir. O zaman, fiyat temelde yüksek maliyet anlamına gelir Özellikle A.B.D merkezli bir noktadan bakarsak, eğer petrol 70'lerin başında ithal edilen bir ürün ise fiyatların artması ters bir orantıda olacaktır. Yani, eğer fiyat artarsa ki bu maliyet tarafında olur, kar bundan ağır bir şekilde etkilenir. Ve azalan her şey istihdamı öldürecek, maaşları bitirecek ve talebi daha da düşürecektir. Yani, stagflasyon sistemin şokta olduğu, klasik senaryoda bu şokun arzı sert bir şekilde etkilediği ve bunun da ekonominin bir kısmında büyük bir enflasyona neden olduğu bir durum. Petrol konusunda, ekonominin diğer kısımlarını da etkilediğini görüyoruz ve Ve sonrasında her şey bir diğerini etkilemeye başlıyor.