If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Hinduizm Tarihi

Maurya ve Gupta İmparatorlukları süresince, Hint kültürü ve yaşam tarzı Hinduizm'den oldukça etkileniyor.

Genel bakış

  • Maurya ve Gupta İmparatorlukları döneminde Hint kültürü ve yaşam biçimi derin bir biçimde Hinduizm'den etkilenmiştir.
  • Hinduizm, insanların ait oldukları toplumsal grupların dışına çıkmasını neredeyse imkansız kılan, kast sistemi adında bir sosyal hiyerarşiyi güçlendirmiştir.
  • Gupta İmparatorluğu dönemindeki imparatorlar, Hinduizm'i birleştirici din olarak kullanmış ve Hinduizm'i kişisel kurtuluş olarak görmüşlerdir.
Hinduizm müritleri, din, tüm Tanrılar Brahman'ın bir yansıması olarak kabul edildiğinden, çoktarıcı bir din olmasa da birden fazla Tanrı'ya taparlar.
Agni, İndra, Şiva, Brahma, Vişnu ve Ganeşa, farklı zamanlarda farklı mezheplerin önemli gördüğü tanrılardan sadece birkaç tanesidir. Şiva, bazen yıkım süreci ile ilişkilendirilmiştir ve Vişnu ise Şiva'nın yıkımından kalanları, yıkılanları yenilemek için kullanan bir yaratıcı olarak görülmüştür.
Diğer büyük dinler ile Hinduizm arasındaki en belirgin fark, belirli bir kurucusunun veya başlangıç noktasının olmamasıdır. Muhtemelen milattan önce 5500 yılında Hint yarımadasında ortaya çıkmış, yayılmış ve zaman içerisinde Hint kültürü ve ekonomisiyle beraber değişikliğe uğramıştır.

Hindistan'daki toplumsal sistemlerin arka planı

MÖ 600'den MS 600'e kadar olan dönemdeki Hint İmparatorluklarındaki imparatorlar eskiden beri var olan toplumsal sistemleri devam ettirdi ve geliştirdi. Orta Asya'dan gelen ve MÖ 1500'de Hint yarımadasına göç etmiş olan Aryanlar, dört ana gruptan oluşan bir kast sistemini oluşturdu: Brahminler (rahipler); Kshatriyalar (savaşçı ve aristokratlar); Vaişyalar (köylü ve tüccarlar); Şudralar (köleler).
İnsanların sınıf ve mesleklere göre bu şekilde ayrılması, Hinduizm içinde daha büyük bir yer kazandı: Hindu mitolojisine göre, Tanrı Puruşa, Brahminler kafası ve Şudralar da ayakları olmak üzere dört kasttan oluşmuştu. Şudraların bu kasta doğma sebeplerinin geçmiş hayatlarında işledikleri kötü şeyler olduğu düşünülüyordu (enkarnasyon). Hindu ideali karmaya göre iyi davranışlarda bulunan kişiler daha yüksek bir kastta doğabilirdi.

Hinduizmin halk arasında yayılması

Hinduizm, aslen Brahmin sınıfının içinden gelen bir gelenek olarak başladı. Bu da alt sınıftan insanların dine erişebilmesini zorlaştırdı fakat ilerleyen zamanlarda din, halk arasında da yaygınlaştı. Milattan önce 500 ile 1500 yılları arasında iki destansı şiir olan Mahabharata ile Ramayana oluşturuldu ve miladın ilk yüzyıllarında yazılı hale getirildi. Bu şiirler Hint değerleri ve tanrıları (örneğin Vişnu) hakkında, aşk ve savaşın dramatik hikayelerini kullanarak çeşitli bilgiler ortaya koydu. Bu hikayeler yazıya döküldüğünde Hindistan dışına daha hızlı ve kolay yayıldılar. Başka bir metin olan Bagavad Gita, Hintlilere ait değerleri vurgulayan ve bu değerlere sahip insanların kurtuluş ihtimali üzerinde duran bir şiirdi. Bagavad Gita, Hinduizm'in daha düşük kastlar arasında yaygınlaşmasına yardımcı oldu çünkü insanların kendi kastlarındaki görevlerini yerine getirerek kişisel kurtuluşa erebileceklerini iddia etti.
Tanrı Krişna'nın, Bagavad Gita'yı Kurukshetra'da bulunan Arjuna'ya gönderdiği bir tablo. Tanrı Krişna, mavi renk ve mücevherlerle tasvir edilmiştir ve altın bir atlı arabada oturmaktadır.
Tanrı Krişna, Bagavad Gita'yı Kurukshetra'da bulunan Arjuna'ya gönderiyor. Görsel hakları: Wikimedia Commons
Gupta İmparatorluğu döneminde —MS 320 ile 500 arası— imparatorlar, Hinduizm'i birleştirici din olarak kullandılar ve Hindu öğretilerini içeren eğitim sistemini geliştirerek yayılmasına yardımcı oldular; ayrıca brahminlara toprak verdiler. Gupta imparatorları, Hinduizm'i Hint yarımadasındaki en yaygın din haline getirmeye yardımcı oldular.

Siz ne düşünüyorsunuz?

Hinduizm nasıl yayıldı?
Hinduizm zaman içinde nasıl değişti?
İnsanların Hindistan'da kast değiştirmesinin zor olmasının bir nedenini belirtin.
İmparatorlar neden herkes arasında yaygın olan bir din oluşturmak ister?

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.