Depor Piyasanın Yönü Hakkında Fikir Verebilir mi?

Eğer emtia işlemleri yapan birisiyle konuşursanız ve size piyasanın "backwardation" da olduğunu söylerse bunun anlamı bahsedilen emtiayı şimdi almanın vadeli almaya göre daha pahalı durumda olmasıdır. Vadeli kontratları kullanarak satın almak daha ucuz. Kendinize şu soruyu sorabilirsiniz, bu durum boğa piyasasını mı yoksa ayı piyasasını mı işaret eder? Mutlaka yükselir veya düşer diye kesin bir şey söylemek mümkün değil. Ancak düşünelim bir emtiayı şimdi almak vadeli olarak almaya göre daha ucuzsa bunun anlamı nedir? Bunun anlamı ise şudur alıcıların çaresiz durumda oldukları. Ki zaten çaresiz durumda olmasalardı ve bu mala hemen ihtiyaçları olmasaydı mantıklı olan daha ileri bir tarihte daha ucuza satın almak olurdu. Eğer o emtiaya bugün acil olarak ihtiyaç duymuyorlarsa tabii. Bugün bir futures veya forward anlaşması yaparak, ilerki bir tarihte daha ucuza alabilirlerdi ayrıca bugünden o tarihe kadar saklama maliyeti gibi maliyetlere de katlanmayacaklardı. Eğer insanlar mantıklı bir şekilde fiyatlara bakarak ilerideki bir tarih için satın alımıyorlarsa, daha pahalı olmasına rağmen spot piyasadan şimdi almayı tercih ediyorlarsa, malın kısıtlı miktarda olduğunu da düşünebiliriz. Diyelim ki bir sebeple mısırda geçici arz daralması var şu an teslim edilecek malın fiyatı yükselebilir. Veya spot petrol fiyatı vadeli fiyata nazaran yüksek olabilir. Diyelim ki petrol bölgesinde bir çatışma çıktı, şu an üretim azaldığı için spot petrol fiyatı yükseldi ancak bunun geçici bir durum olduğu düşünülüyorsa dolayısıyla da ileri vadeli petrol fiyatları yükselmedi vadeli fiyat spotun altında. Eğer hemen kullanılıp tüketilecek bir emtiadan bahsetmiyorsak diyelim ki söz konusu olan altın gibi bir değerli madense backwardation görülmesinin mantıklı bir sebebini bulmak biraz güç. Kısacası, eğer fiyatlarda backwardation varsa ve insanlar vadeli fiyat daha ucuz olmasına rağmen spotta daha fazla para ödemeye razı oluyorlarsa bunun fiyatların yükseleceğine ilişkin bir işaret olduğunu düşünebilirsiniz. İnsanların bu malı spotta almak için çok istekli olmaları size bir ipucu verebilir. Tek bir işarete bakarak karar vermek pek doğru değildir ama bu size en azından piyasada normal olmayan bir fiyatlama olduğunu ve dikkat etmeniz gerektiğini gösterebilir. Henüz izlemediyseniz, contangoya ilişkin videomuzu da dinlemenizi öneririm. Özetlemeye çalışayım genelde future piyasalarında, özellikle de emtia piyasalarında birbirini takip eden kontratlar arasındaki farkları ifade etmek için kullanılan iki kavram var. Vadesi daha sonra bitecek kontrat fiyatının; yakın tarihli kontrata göre daha yüksek olması durumuna "contango", düşük olmasına da "backwardation" deniyor. Uzun vadede fiyatlarda yükseliş beklentisi var ve ileri tarihli fiyatlar, yakın tarihli kontrat fiyatlarından yüksekse piyasa 'contangoyu gösteriyor' ya da 'piyasa contango da' denir. Tersi durumda da backwardation kullanılıyor. Eğer altın gibi hemen kullanmayacağınız, yatırım için alıp bir kenara koyacağınız bir emtiadan bahsediyorsak ve eğer altın fiyatlarında backwardation varsa, elinizdeki altını şimdi satıp vadeli kontrat yaparak gelecekteki bir tarih için daha ucuza satın almak mantıklı olabilir. Hem gelecekteki bu tarihte altınınıza sahip olursunuz hem de risk almadan kar edersiniz.