Eğer bu mesajı görüyorsanız, web sitemizde dış kaynakları yükleme sorunu yaşıyoruz demektir.

If you're behind a web filter, please make sure that the domains *.kastatic.org and *.kasandbox.org are unblocked.

Ana içerik

Arteriyel Elastans ve Ön Yük

Arteriyel elastansın ön yükteki değişikliklerden nasıl etkilendiğini ve basınç – hacim döngüsünün buna göre nasıl değişebileceğini öğrenmek ister misiniz? Rishi, Khan Academy'de çalışan, bulaşıcı çocuk hastalıkları üzerine uzmanlaşmış bir doktordur. Orijinal video Rishi Desai tarafından hazırlanmıştır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

Evet bu dersimize de basınç hacim grafiğini çizerek başlıyoruz Arkadaşlar bu grafiği kullanarak ön yükün sürece nasıl dahil olduğunu anlamaya çalışacağız hacim bu yönde basınç ise yukarı doğru artacak Bak şimdi desist onu basınç acım ilişkisini gösteren doğruyu yerleştirelim aynı rengi kullanarak diyastol sonu basınç hacim ilişkisini de grafiğimiz üzerinde gösterelim buna özellikle dikkat etmenizi istiyorum arkadaşlar Çünkü Bu videoda çok işimize yarayacak dediğim gibi bu diyastol sonu basınç hacim ilişkisini bize gösteriyor grafiğe arterial elastans gösteren doğruyu da ekleyelim hatırlarsanız arteryel elastans kavramından önceki videolarda bahsetmiştik e büyük E ve küçük ağabey çok küçük a harfli ifade edildiğini belirtmiştik formülünde yazalım sistos sonu basıncı bölü atın hacmi Şimdi de hızlıca bunların hangi noktalara denk geldiğini gösterelim Burası sistos sonu basıncını gösterir bu İki nokta arasındaki kısımda Atım hacmini gösterir bu iki değer sayesinde arteryel elastans değerini bulabiliriz aynı zamanda bu iki değeri basınç hacim döngüsünü göstermek için de kullanabiliriz Biz döndüğümüz bu şekilde aşağı doğru inerek başlar Daha sonrasında buradaki mor doğruyu geçerek devam eder hacmin olduğu noktada döndüğümüz yukarı doğru ilerler Burası da kasılma ifade eder Dolayısıyla Kalbimizin bu noktada kasıldığını söyleyebiliriz kalp kasılmaya devam eder ve son olarak da Kan damarlar ve Aort bu işte tüm bu süreç basınç acım dönüşünü gösterir arkadaşlar burada birkaç noktaya şimdi dikkatinizi çekmek istiyorum Özellikle bu noktaya Burası diyastol sonu noktasını ifade eder hatırlarsanız diyastol sonu kavramı ön yükle alakalı bir kavram dışı ön yüklemiş Ken Öncü formülü de Buraya yazalım laplace's kanuna göre önyük piyastos sonundaki duvar gerilimin ifade eder formülü tamamını yapsam daha iyi olacak Böylece daha rahat kaplayabilirsiniz Evet formülle bakalım diyastol sonu basın çarpı diyastol sonu yarıçapı bölü iki çarpı diye stone'un duvar kalınlığı tüm bunların sarı okula gösterdiğimiz noktada gerçekleştiğini söyleyebiliriz Peki basıncı arttırırsak ne olur yani diyastol Sonundaki basıncı Daha doğrusu ön yükü arttırırsak ne olur basıncın şu anda bu noktada bir yerde olduğunu söylememiz mümkün basıncı are bu kırmızı varsayalım Örneğin basıncı bu noktaya çıkaralım Bu da aslında yaklaşık olarak bu noktaya denk gelir aslında neler olacağını grafiğe bakarak çok rahat anlayabiliriz değil mi bu durumda Atım hacminde bir artış görülür Çünkü damara giden kan şu anda daha fazla ve kasılma Sadece bu noktada gerçekleşiyor kasılmayı da gösterelim bu döngüyü birazdan tamamlarız şu anda elastance formülüne geri dönmek istiyorum burada kafamızın karışmaması için matematiksel işlemleri doğru bir şekilde takip etmemiz gerekiyor hatırlarsanız Bu elastans daha doğrusu arteryel elastans formülüdür önceki videolarda Bu değerin aynı zamanda kalp atış hızı çarpı direnci eşit olduğunu söylemiştik formülü de bu şekilde göstermiştik burada kalp atış hızı veya direnci değiştirmedik ikisini de aynı bıraktık bu iki değer aynı kaldığına ve Atım hacmini arttırdığımız a göre basınçtan Egg O kim olacağını tahmin etmeye çalışmanızı şimdi istiyorum Bu değer yani formülün tamam aynı kalacaksan bunu yapmanın tek yolu atın hacmiyle birlikte basıncı arttırmak değil mi bu yapan yani Başka bir yolu yok yani burada matematik devreye giriyor arkadaşlar buna sayıların güzelliği diyebiliriz neler olup bittiğini kavramı mızı sağlıyor basınçlı artacağına göre bunu formül üzerinde de gösterebiliriz Dolayısıyla formülün ve basıncın artık bu noktada olduğunu söyleyebiliriz Store Basınca artık bu noktadan bunun üzerinden bir kez daha geçmek istiyorum İlk olarak Atım hacminin hakkında bahsetmiştik Atım hacmi arttığına ve kalp atış hızı veya direnç değişmediğine göre sistos onu basıncında artması gerektiğini tahmin edebiliriz bu matematiksel anlamda da oldukça mantıklı Ancak bunu içselleştirerek öğrenmenizi istiyorum bunu şu şekilde gidebiliriz arkadaşlara orta giden kan miktarı attığına göre doğal olarak o nokta için out basıncı aynı değerde olan ses tonu basıncı da artar Dolayısıyla a orta giden daha fazla kan daha fazla basınç anlamına gelir kulağa oldukça mantıklı geliyor değil mi Çünkü burada sağa sola giden daha fazla kan molekülü var doğal olarak bu durum basıncı da arttırıyoruz bu durumda basıncı artıyor Bu oldukça ilginç bir konu Çünkü insanlar Genelde bu şekilde bir artışın görüldüğü durumlarda Atım hacminin de yukarı doğru çıkacağını ve döngünün bu şekilde tamamlanacağını düşünür Hatta pek çok kez döngünün o şekilde çizildiğini de gördüm Tabi bu durum oldukça kafa karıştırıcı Ancak bunun yanlış bir çizim olduğunu söyleyebilirim Bu şekilde çizilmemesi gerek doğrusu şekilde Atım hacmi de yukarı doğru çıkar ve bu durum sistem sonu basıncını artırır Dolayısıyla bu doğrunun bu şekilde yukarı doğru çıkması ve Burada bir yerde kanın dışarı atılması gerekir Ama bu noktadan sonra doğru aşağı doğru gider ve burada diğer doğruyla kesişir burada bir şey fark etmiş olabilirsiniz tüm bunlardan dolayı Atım hacmi arttığına ve buna bağlı olarak bu tarafta Atım hacminin bir kısmı yok olduğuna göre Atım hacminin aşağı doğru gitmesi gerekmez mi Evet aslında gerekir burada yaşanan kayıttan dolayı Atım hacmi bir nebze azalır Ancak bu taraftaki kazanım çok fazla olduğundan buradaki açık kapatılmış olur sonuç olarak atın hacminde bir artış görülür her halükarda daha öncesinde bu kısımda yer alan Atım hacminin şu anda bu iki nokta arasını kapsayan Atım hacminden daha az olduğunu söyleyebiliriz bu aklınızda tutmanız gereken önemli bir nokta döngü içerisinde başka değişimlerde meydana gelir Örneğin burada yer alan artık yükte artış gözlenir Dolayısıyla artık yükte do ve yukarı doğru çıkarak yük burada size bir şey göstermek istiyorum Sadece ön yükün sebep olduğu bir değişimin olduğu durumlarda Yani bunun temel değişimi ifade ettiği durumlarda döngünün tamamı değişir ancak burada çizdiğimiz mor çizginin Amy aynı kalır bu mor doğruyu önceki ile aynı olacak şekilde çizelim önlük için bu yeni doğrunun bu şekilde görüneceğini söyleyebiliriz Aslında önünü arttırarak bu doğruyu Buraya doğru kaydırdı ımızı belirtmemiz mümkün öncülük azaldığında ise bunun tam tersi gerçekleşir ve mor doğru aksi yöne doğru kayar önceki arttırmak veya azaltmak mor doğruyu bu şekilde etkiler ancak eğimde Herhangi bir değişim görünmez yani elastance ve eğim aynı kalır arkadaşlar ancak doğrunun hacim ekseni üzerinde bulunduğu nokta değişir Bir o